3308 sayılı yasa gereğince çıraklık eğitimi uygulama kapsamındaki meslek dallarında işyeri açacakların Milli Eğitim Bakanlığınca düzenlenmiş ustalık belgesine sahip olması ya da bu belgeye sahip olanları işyerinde çalıştırması gerekmektedir.
Aynı kanuna göre bir işyerinde usta unvanı ile çalışan bir kişi, o işyerinde yapılan mal ve hizmet üretiminin yanı sıra, işyerinde çalışan aday çırak ve çırak öğrencilerin eğitiminden de sorumlu bulunmaktadır. Bu sebeple, işyerlerinde hizmet akdi ile istihdam edilen “ustalık belgesi” sahibi kişilerin usta unvanı ile birden fazla işyerinde çalışmaları mümkün bulunmamaktadır.
Ayrıca, 3308 sayılı kanunun çıraklık eğitimi uygulama kapsamındaki il ve meslek dallarında işyeri açan ustalık belgesi sahibi kişilerin, bu il ve meslek dallarında işyerlerinin şubelerini açmak istemeleri halinde, işyerlerinin şubelerinde “ustalık belgesi” bulunan bir kişiyi istihdam etmeleri gerekmektedir. İstihdam ettikleri bu ustaların da, yukarıda belirtilen sebeplerle başka bir işyerinde çalışmaları mümkün bulunmamaktadır.
Halen ülkemizdeki bütün iller çıraklık eğitimi uygulama kapsamına alınmıştır. İllerde kapsamda bulunan meslek dallarına yenilerin eklenmesi Mesleki Eğitim Kurulu’nun görüşü doğrultusunda Milli Eğitim Bakanlığı’nca gerçekleştirilmektedir.
Tüm Türkiye de 131 meslek dalı çıraklık eğitimi uygulama kapsamında olup bu mesleklerde eğitim, sınav ve belgelendirme işlemleri Milli Eğitim Bakanlığınca yapılmaktadır.
| ALAN NO | DAL NO | ALAN VE DAL İSİMLERİ | ALAN NO | DAL NO | ALAN VE DAL İSİMLERİ | |
| 1 | AĞAÇ İŞLERİ | 21 | KONAKLAMA HİZMETLERİ | |||
| 1 | AĞAÇ OYMACILIĞI | 64 | KAT ELEMANLIĞI | |||
| 2 | AHŞAP YAT VE TEKNE YAPIMI | 65 | ÖN BÜRO ELEMANLIĞI | |||
| 3 | DOĞRAMACILIK | 22 | KURU TEMİZLEMECİLİK | |||
| 4 | MOBİLYACILIK | 66 | KURU TEMİZLEMECİLİK | |||
| 5 | MOBİLYA İSKELETÇİLŞİĞİ | 23 | KUYUMCULUK TEKNOLOJİSİ | |||
| 6 | ÜST YÜZEYİŞLEMLERİ | 67 | KUYUMCULUK (ALTIN-GÜMÜŞ İŞLEMEC.) | |||
| 2 | AHŞAP KAROSERCİLİĞİ | 68 | VİTRİN KUYUMCULUĞU | |||
| 7 | AHŞAP KAROSERCİLİĞİ | 24 | MAKİNE TEKNOLOJİSİ | |||
| 3 | ANAHTARCILIK VE ÇİLİNGİRCİLİK | 69 | ENDÜSTRİYEL KALIPÇILIK | |||
| 8 | ANAHTARCILIK VE ÇİLİNGİRCİLİK | 70 | ENDÜSTRİYEL MODELLEME | |||
| 4 | AVİZE İMALATÇILIĞI | 71 | FREZECİLİK | |||
| 9 | AVİZE İMALATÇILIĞI | 72 | MAKİNE RESSAMLIĞI | |||
| 5 | AYAKKABI VE SARACİYE TEKNOLOJİSİ | 73 | TAŞLAMA VE ALET BİLEMECİLİĞİ | |||
| 10 | AYAKKABI İMALATÇILIĞI | 74 | TESVİYECİLİK | |||
| 11 | ÇANTA SARACİYE | 75 | TORNACILIK | |||
| 12 | SAYACILIK | 25 | MATBAA TEKNOLOJİSİ | |||
| 6 | BERBERLİK | 76 | BASKI | |||
| 13 | EREKEK BERBERLİĞİ | 77 | BASKI ÖNCESİ | |||
| 14 | KUAFÖRLÜK | 78 | BASKI SONRASI | |||
| 7 | CAM TEKNOLOJİSİ | 26 | MERMERCİLİK VE SÜSLEME TAŞÇILIĞI | |||
| 15 | CAM ÜRÜN İŞLEMECİLİĞİ | 79 | MERMERCİLİK VE SÜSLEME TAŞÇILIĞI | |||
| 16 | CAM ÜRÜN ÜRETİMİ | 27 | METAL İŞLER | |||
| 8 | CİLT BAKIMI VE GÜZELLİK | 80 | ÇELİK YAPILANDIRMACILIĞI | |||
| 17 | CİLT BAKIMI VE GÜZELLİK | 81 | ISIL İŞLEMCİLİĞİ | |||
| 9 | ÇİÇEKCİLİK | 82 | KAYNAKÇILIK | |||
| 18 | ÇİÇEKÇİLİK | 83 | METAL LEVHA İŞLEMECİLİĞİ (BAKIRCILIK) | |||
| 10 | DERİCİLİK | 84 | METAL DOĞRAMACILIĞI | |||
| 19 | DERİ İŞLEMECİLİĞİ | 85 | SAC İŞLERİ | |||
| 11 | DÖKÜM TEKNOLOJİSİ | 86 | TARIM (ZİRAAT) ALET VE MAKİNELERİ BAKIM VE ONARIMCILIĞI | |||
| 20 | DÖKÜMCÜLÜK | 28 | MOTORLU ARAÇLAR TEKNOLOJİSİ | |||
| 12 | DÖŞEMECİLİK | 87 | DİZEL MOTORLARI YAKIT POMPASI VE ENJEKTÖR AYARCILIĞI | |||
| 21 | MOBİLYA DÖŞEMECİLİĞİ | 88 | İŞ MAKİNELERİ BAKIM ONARIMCILIĞI | |||
| 22 | OTO DÖŞEMECİLİĞİ | 89 | MOTORLU ARAÇLAR LPG SİSTEMLERİ BAKIM VE ONARIMCILIĞI | |||
| 13 | ELEKTRİK ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ | 90 | MOTOSİKLET TAMİRCİLİĞİ | |||
| 23 | BİLGİSAYAR TEKNİK SERVİSÇİLİĞİ | 91 | OTOMOTİV BOYACILIĞI | |||
| 24 | BOBİNAJCILIK | 92 | OTOMOTİV ELEKTRİKÇİLİĞİ | |||
| 25 | BÜRO MAKİNELERİ TEKNİK SERVİSÇİLİĞİ | 93 | OTOMOTİV ELEKTRO-MEKANİKERLİĞİ | |||
| 26 | ELEKTRİKLİ EV ALETLERİ TEKNİK SRVÇ. | 94 | OTOMOTİV GÖVDECİLİĞİ | |||
| 27 | ELEKTRİK TESİSAT VE PANO MONTÖRLÜĞ | 95 | OTOMOTİV MEKANİKERLİĞİ | |||
| 28 | ELEKTROMEKANİK TAŞIYICILAR BAK.ONA. | 96 | OTOMOTİV MOTOR YENİLEŞTİRMECİLİĞİ | |||
| 29 | ENDÜSTRİYEL BAKIM VE ONARIM | 97 | ÖN DÜZEN AYARCILIĞI VE LASTİKÇİLİK | |||
| 30 | GÖRÜNTÜ VE SES SİSTEMLERİ | 29 | PLASTİKÇİLİK | |||
| 31 | GÜVENLİK SİSTEMLERİ | 98 | PLASTİK İŞLEMECİLİĞİ | |||
| 32 | HABERLEŞME SİSTEMLERİ | 30 | REKLAM TABELECILIĞI | |||
| 33 | OTOMASYON SİSTEMLERİ | 99 | REKLAM TABELECILIĞI | |||
| 34 | YÜKSEK GERİLİM SİSTEMLERİ | 31 | SAATÇİLİK | |||
| 14 | EL DOKUMA | 100 | SAAT TAMİRCİLİĞİ | |||
| 35 | KİRKİTLİ DOKUMA | 32 | SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 15 | FOTOĞRAFÇILIK | 101 | AYAKKABI, DERİ VE YAN ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 36 | FOTIĞRAFÇILIK | 102 | ELEKTRİK VE ELEKTRONİK MALZEMELER SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 16 | GAZ VE TESİSAT TEKNOLOJİSİ | 103 | GİYİM VE GİYİM AKSESUARLARI SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 37 | ISTMA VE DOĞAL GAZ İÇ TESİSATÇILIGI | 104 | İNŞAAT MALZEMELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 38 | ISITMA VE GAZ YAKICI CİHAZLAR SERVİSÇİLİĞİ | 105 | KANTİN İŞLETMECİLİĞİ | |||
| 39 | ISITMA VE SIHHİ TESİSATÇILIK | 106 | KIRTASİYE VE KİTAP SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 40 | KALORİFERCİLİK | 107 | MEYVE VE SEBZE SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 17 | GEMİ YAPIMI | 108 | MOBİLYA SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 41 | GEMİ İNŞA | 109 | OTO YEDEK PARÇA SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 18 | GİYİM ÜRETİMİ TEKNOLOJİSİ | 110 | SAAT, ELEKTRİKLİ ALETLER VE ELEKTRONİK ARAÇLAR SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 42 | ÇOCUK GİYİM MODELİSTLİĞİ | 111 | SANAYİ MAKİNELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 43 | DERİ GİYİM | 112 | SU VE DENİZ ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 44 | ERKEK GİYİM MODELİSTLİĞİ | 113 | ŞARKÜTERİ, BAKKAL VE GIDA PAZARLARI SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 45 | ERKEK TERZİLİĞİ | 114 | TARIM ÜRÜNLERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 46 | İÇ GİYİM MODELİSTLİĞİ | 115 | TIBBİ ARAÇLAR VE MALZEMELERİ SATIŞ ELEMANLIĞI | |||
| 47 | KADIN GİYİM MODELİSTLİĞİ | 33 | SERAMİK | |||
| 48 | KADIN TERZİLİĞİ | 116 | ÇİNİ DEKORLAMA | |||
| 49 | KESİMCİLİK | 117 | MODEL VE KALIP HAZIRLAMA | |||
| 50 | MODEL MAKİNECİLİK | 118 | SERAMİK DEKORLAMA | |||
| 19 | İNŞAAT TEKNOLOJİSİ | 119 | SERAMİK ŞEKİLLENDİRME | |||
| 51 | AHŞAP DOĞRAMA VE KAPLAMACILIĞI | 34 | SOĞUTMA VE İKLİMLENDİRME | |||
| 52 | BETONARME DEMİRCİLİĞİ | 120 | SOGUTMA VE İKLİMLENDİRME | |||
| 53 | BETONARME KALIPÇILIĞI VE ÇATICILIK | 35 | TEKSTİL | |||
| 54 | BOYACILIK VE YÜZEY HAZIRLAMA | 121 | DOKUMACILIK | |||
| 55 | DÖŞEME VE DUVAR KAPLAMACILIĞI | 122 | İPLİKÇİLİK | |||
| 56 | DUVARCILIK | 123 | ÖRMECİLİK | |||
| 57 | HARİTA VE KADASTRO | 124 | TEKSTİL TERBİYE | |||
| 58 | PVC DOĞRAMA İMALAT VE MONTAJCILI | 36 | YİYECEK VE İÇECEK HİZMETLERİ | |||
| 59 | RESTORASYON | 125 | AŞÇILIK | |||
| 60 | SIVACILIK | 126 | BARMENLİK | |||
| 61 | YAPI TEKNİK RESSAMLIĞI (MİMARİ) | 127 | ET VE ET ÜRÜNLERİ İŞLEMECİLİĞİ | |||
| 62 | YAPI TEKNİK RESSAMLIĞI (STATİK) | 128 | FIRINCILIK | |||
| 20 | KAĞIT TEKNOLOJİSİ | 129 | PASTACILIK, TATLICILIK VE ŞEKERLEMECİLİK | |||
| 63 | KAĞIT ÜRETİMİ | 130 | SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ İŞLEMECİLİĞİ | |||
| 131 | SERVİS ELEMANLIĞI | |||||
Belge sahibi olmayan kişiler bulunduğu bölgedeki en yakın mesleki eğitim merkezine başvurarak en kısa zamanda belgeye ulaşmaları yada ustalık belgesine sahip bir kişiyi işyerlerinde istihdam etmeleri halinde bir işyeri açmaları mümkündür.